Całkowity pobyt w strefie Schengen (w tym Polski) w ruchu bezwizowym czyli bez konieczności uzyskania wizy nie może przekroczyć 90 dni w ciągu każdego 180-dniowego okresu. Należy tu brać pod uwagę okres 180-dniowy poprzedzający każdy z dni pobytu na obszarze Schengen.
W praktyce kontrola dopuszczalnego pobytu krótkoterminowego w ruchu bezwizowym polega na cofnięciu się o 180 dni i obliczenia np. na podstawie odcisków stempli kontroli granicznej liczby dni, które obcokrajowiec już wykorzystał we wspomnianym 180-dniowym okresie.
Ruch bezwizowy dotyczy:
- państw Schengen: Austria, Belgia, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja (europejskie terytorium tego państwa), Niemcy, Grecja, Węgry, Włochy, Litwa, Łotwa, Luksemburg, Malta, Niderlandy, Polska, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Hiszpania i Szwecja;
- następujących krajów, które nie są jeszcze pełnymi członkami strefy Schengen: Bułgaria, Chorwacja, Cypr i Rumunia (pobyt w tych państwach nie jest wliczany do całkowitego pobytu w strefie Schengen – zamiast 90 dni limit jest obliczany indywidualnie dla każdego z tych państw);
- państw stowarzyszonych z Schengen: Islandia, Liechtenstein, Norwegia i Szwajcaria.
Wykaz państw, których obywatele zwolnieni są z obowiązku uzyskania wizy w przypadku podróży do strefy Schengen zamieszczony jest m.in. na stronie Urzędu do Spraw Cudzoziemców.
Ustalając okres pobytu w ruchu bezwizowym należy pamiętać, że:
- dzień przekroczenia granicy przy wjeździe do strefy Schengen jest uważany za pierwszy dzień pobytu wliczany do limitu 90 dni;
- dzień przekroczenia granicy przy wyjeździe jest uważany za ostatni dzień pobytu na terytorium Schengen;
- 180-dniowy okres jest „elastyczny” (nie jest z góry sztywno ustalony), gdyż oparty jest on na kalkulacji wstecz z uwzględnieniem każdego dnia pobytu (czy to w momencie wjazdu do strefy Schengen, jak i kontroli osób już przebywających w Schengen);
- nieobecność przez nieprzerwany okres 90 dni w strefie Schengen zawsze uprawnia do nowego pobytu do 90 dni.
Przy obliczaniu długości pobytu na terytorium strefy Schengen nie uwzględniamy okresów pobytu dozwolonych na mocy zezwolenia na pobyt lub wizy długoterminowej.
Przykład
Obywatel Ukrainy spełniający warunki dotyczące ruchu bezwizowego na podstawie paszportu biometrycznego przebywał w Czechach w okresie od 2 do 18 lutego 2018 r. oraz na Słowacji od 7 do 22 kwietnia 2018 r. Następnie przebywał w Hiszpanii od 12 czerwca 2018 r. i po miesiącu, w dniu 12 lipca wyjechał do Polski.
Aby w opisanych okolicznościach ustalić na dzień 12 lipca to, do kiedy ww. obywatel Ukrainy mógł w ruchu bezwizowym być w Polsce, w pierwszej kolejności pod uwagę powinnyśmy wziąć datę 12 lipca i przeanalizować okres 180 dni wstecz, czyli w rozstrzyganym wypadku do 14 stycznia 2018 r. W analizowanym okresie – czyli od 14 stycznia 2018 r. do 12 lipca 2018 r. włącznie – spędził on w strefie Schengen łącznie 64 dni (17 dni w Czechach, 16 dni na Słowacji oraz 31 dni w Hiszpanii). W tej sytuacji należy stwierdzić, że maksymalnie mógł on bez wizy przebywać w Polsce do 24 sierpnia 2018 r. (licząc wstecz od 24 sierpnia okres 180 dni wychodzi nam, że powinniśmy rozstrzygać okres od 26 lutego do 24 sierpnia i właśnie w tym okresie w sumie Ukrainiec w strefie Schengen przebywał w opisanej sytuacji 90 dni).
Długość dozwolonego pobytu w strefie Schengen można obliczyć za pomocą kalkulatora:
https://ec.europa.eu/home-affairs/content/visa-calculator_en
